Tıp fakültesi VI. sınıf öğrencilerinde ekolojik ayak izi farkındalığı
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14615561Anahtar Kelimeler:
Ekolojik Ayak İzi, VI. Sınıf Öğrencisi, Trakya ÜniversitesiÖzet
Küresel çapta ölüm nedenlerinin neredeyse dörtte biri çevre sorunlarına atfedilmektedir. Sağlık çalışanlarının çevre sorunlarına yönelik farkındalıklarının belirlenmesi olası sağlık problemlerinin yönetiminde gereklidir. Bu çalışmanın amacı tıp fakültesi son sınıf öğrencilerinin ekolojik ayak izi farkındalıklarını tespit etmektedir. Araştırma kesitsel bir tasarımda olup, Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi 6. Sınıf öğrencilerinde yürütülmüştür. Veri toplama araçları, araştırıcılar tarafından oluşturulan anket formu ve Ekolojik Ayak İzini Azaltma Farkındalık Ölçek (EAİFÖ)’dir. Araştırma grubunun EAİFÖ puan ortalaması 110,7±13,6’dır (minimum: 82,0 maksimum:130,0 ). Erkeklerin, T.C. uyrukluların, Kronik hastalığı olmayanların, Annesi yüksek eğitimli olanların, ulaşımda bireysel araç tercih edenlerin, nadiren ihtiyaç dışı tüketim yapanların, “Atıkları ayrıştırarak atarım” ve “ergene nehri sağlık riski taşır” diyen katılımcıların ölçek toplam puanları diğerlerinden daha yüksek hesaplanmıştır, “Atıkları ayrıştırarak atarım” ve “ergene nehri sağlık riski taşır” diyen katılımcılarda ölçek toplam puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. Bu çalışma, tıp fakültesi son sınıf öğrencilerinin ekolojik ayak izi farkındalığının, cinsiyet, ebeveyn eğitim durumu, ulaşım tercihleri, tüketim alışkanlıkları ve çevresel faaliyetlere katılım gibi faktörlere bağlı olarak anlamlı şekilde değiştiğini göstermektedir. Çevresel farkındalığın artırılması için hedeflenmiş eğitim programlarının ve davranış değişikliklerinin önemini vurgulamaktadır.
Referanslar
Ukaogo PO, Ewuzie U, Onwuka CV. Environmental pollution: causes, effects, and the remedies. Öğrencilerin Ekolojik Ayak izi Farkındalığı Microorganisms for sustainable environment and health: Elsevier; 2020. p. 419-29.
Duman FK, Atabek-Yiğit E. Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin ekolojik ayak izi farkındalıkları. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2022;27(4):265-80.
Rapport D. Ecological footprints and ecosystem health: complementary approaches to a sustainable future. Ecological Economics. 2000;32(3):367-70.
UÇEP. Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programı 2020 - Davranışsal, Sosyal ve Beşeri Bilimler Listesi 2020 [05.04.2024]. Available from: https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Ulusal-cekirdek-egitimi-programlari/mezuniyet-oncesi-tip-egitimi-cekirdek-egitimi-programi.pdf.
Eraslan Ş, Seçme D. Mimarlık fakültesi öğrencilerinin ekolojik ayak izi farkındalık düzeyi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2021;25(3):481-91.
Sivrikaya Ş. Fen bilgisi ve Türkçe öğretmen adaylarının ekolojik ayak izi farkındalık düzeylerinin belirlenmesi. 2018.
Özdemir O, Yıldız A, Ocaktan E, Sarışen Ö. Tip fakültesi öğrencilerinin çevre sorunlari konusundaki farkindalik ve duyarliliklari. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası. 2004;57(3).
Tekindal, M. A., Zabzun, G., Özel, Z., Demirsöz, M. & Tekindal, M. (2021). Awareness Scale for Reducing Ecological Footprint: A Validity and Reliability Study. European Journal of Science and Technology, (27), 439-445.
Özer Z. Ekolojik ayak izleri. Bilim ve Teknik Dergisi. 2002;419(1):82-4.
Çam H, Menteşe FG. Sağlık Çalışanlarının Ekolojik Ayak İzi Azaltılması Konusundaki Eğilimlerinin İncelenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2024;15(2):483-97.
Yıldız TK, Ulusoy H, Sarıçoban S. Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Ekolojik Ayak İzi Farkındalıkları ve Çevre Okuryazarlığı Düzeylerinin Belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2023;8(3):476-83.
Ryan EC, Dubrow R, Sherman JD. Medical, nursing, and physician assistant student knowledge and attitudes toward climate change, pollution, and resource conservation in health care. BMC Medical Education. 2020;20:1-14.
Baydar V, Ersoy AF, Ongun H. Üniversite öğrencilerinin çevresel farkındalık düzeylerinin bazı sosyodemografik değişkenlere ve algılanan yetiştirme stillerine göre incelenmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2022;26(1):165-82.
Quitmann C, Sauerborn R, Danquah I, Herrmann A. Reducing the carbon footprint of a German university hospital: Perspectives from hospital stakeholders. The Journal of Climate Change and Health. 2023;12:100247.
Luque-Alcaraz OM, Aparicio-Martínez P, Gomera A, Vaquero-Abellán M. The environmental awareness of nurses as environmentally sustainable health care leaders: a mixed method analysis. BMC nursing. 2024;23(1):229.
Chanioti M, Nikolelis G, Mitsika I, Antoniadou Μ. The Dentist's Role in Cultivating Environmental Awareness for Sustainability and promotion of Climate Consciousness. 2024. DOI:10.20944/preprints202405.1372.v1
Wang J, Li S, He B. Chinese physicians’ attitudes toward eco-directed sustainable prescribing from the perspective of ecopharmacovigilance: a cross-sectional study. BMJ open. 2020;10(6):e035502.
Duman Z. Tüketimci kapitalizmin ve tüketim kültürünün eleştirisi. Sosyoloji Dergisi. 2016(33):15-36.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 HALK SAĞLIĞI ARAŞTIRMA VE UYGULAMALARI DERGİSİ
Bu çalışma Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
