Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi 6. sınıf öğrencilerine yönelik şiddet ve nedenleri

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.14615247

Anahtar Kelimeler:

Şiddet, Tıp Fakültesi Öğrencileri, Tıp Eğitimi

Özet

Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre şiddet, günümüzün önemli halk sağlığı sorunlarından biridir. Türkiye’de, sağlık çalışanlarına yönelik şiddet olayları son yıllarda belirgin bir artış göstermekte olup eğitimlerinin son yılındaki tıp öğrencileri de bu artıştan etkilenmektedir. Bu çalışmanın amacı; Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi 6. Sınıf Öğrencilerine yönelik şiddetin boyutu ve nedenlerinin incelenmesidir. Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki araştırmada, araştırmacılar tarafından geliştirilen 52 soruluk anket formu kullanılmıştır. Çalışmaya katılan 115 öğrenciden % 54,8’i kadın ve % 2,6’sı evlidir. Çalışmaya katılan öğrencilerin 63’ü (% 55) şiddete uğradığını belirtmiştir. Şiddete uğrayanların % 5’i şikayette bulunmuş, % 63’ü ise şiddet durumunda nereye başvurmaları gerektiğini bilmediğini belirtmiştir. Beyaz kod uygulamasını bilmeyenlerin oranı % 12’dir. Öğrencilere sağlık çalışanlarının hangi durumlarda şiddeti hak edebileceği sorulduğunda; % 4’ünün “sağlık çalışanının kasıtlı olarak hastaya zarar vermesi veya hastaya şiddet uygulaması” durumunda şiddetin hak edebileceğini söylemesi çarpıcıdır. Öğrencilerin şiddete maruz kalma durumları; cinsiyet, medeni hal, okulu uzatma durumu ve yaşadığı yer ile ilişkisiz bulunmuştur (p>0,05). Katılımcıların yarıdan fazlası öğrencilikleri süresince şiddetin herhangi bir türüne maruz kalmıştır. Şiddet sonrası her üç öğrenciden ikisi şiddet durumunda nereye başvurması gerektiğini bilmemektedir. Sağlıkta şiddet konusunda mevzuat düzenlemelerinin ve yaptırımların gerçekleşmesi ile halkın bu konuda eğitilmesi öncelikli önerileridir.

Referanslar

World Report on Violence and Health 2002 [Internet]. Erişim tarihi:25.12.2024 Erişim adresi: https://iris.who.int/bitstream/handle/10665/42495/9241545615_eng.pdf?sequence=1

İlhan MN, Özkan S, Kurtcebe ZÖ, Aksakal FN. Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde çalışan araştırma görevlileri ve intörn doktorlarda şiddete maruziyet ve şiddetle ilişkili etmenler. Toplum Hekimliği Bülteni. 2009;28(3):15-23.

Kingma M. Workplace violence in the health sector: a problem of epidemic proportion. Int Nurs Rev. 2001;48(3):129-30.

Hahn S, Hantikainen V, Needham I, Kok G, Dassen T, Halfens RJ. Patient and visitor violence in the general hospital, occurrence, staff interventions and consequences: a cross-sectional survey. J Adv Nurs. 2012;68(12):2685-99.

Li YL, Li RQ, Qiu D, Xiao SY. Prevalence of workplace physical violence against health care professionals by patients and visitors: a systematic review and meta-analysis. İnternational Journal of Environmental Research and Public Health. 2020;17(1):299.

Elliott PP. Violence in health care. What nurse managers need to know. Nurs Manage. 1997;28(12):38-41.

İnci HÇ, Bourse Y. Sağlık iletişiminin bakış açısı ile Türkiye’de sağlık işyeri ortamında sağlık çalışanlarına yönelik şiddet. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi. 2013:31-52.

Kayhan Tetik B, Gözükara Bağ HG, Paksoy N, Tural C, Gedik I, Sertkaya S. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi 1. ve 6. sınıf öğrencilerinin gözünden hekime şiddet nedenleri. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2018;9(4):390-4.

Harrell EUS. Department of Justice Office of Justice Programs Bureau of Justice Statistics. Workplace Violence, 1993-2009: National Crime Victimization Survey And The Census Of Fatal Occupational Injuries. Erişim tarihi: 25.12.2024 Erişim adresi: https://ecommons.cornell.edu/bitstream/handle/1813/79403/DOJ_Workplace_Violence.pdf?sequence=1&isAllowed=y March, 2011.

Akça N, Yılmaz A, Işık O. Sağlık çalışanlarına uygulanan şiddet: özel bir tıp merkezi örneği. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2014;13(1):1-12.

T.C. Sağlık Bakanlığı (2013). Sağlıkta Ulusal Renkli Kodlara (URK) İlişkin Yeni Düzenleme. Erişim Tarihi: 20.12.2024 Erişim adresi:

http://www.kalite.saglik.gov.tr/content/files/duyurular_2011/2011/07_aralik_ 2011/ 0912kalite.pdf, 15.09.2018.

Devebakan N. Sağlık kurumlarında işyeri şiddeti ve Dokuz Eylül Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde beyaz kod başvurularının değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2018:23(2); 383-399.

Fernandes CM, Bouthillette F, Raboud JM, Bullock L, Moore CF, Christenson JM et al. Violence in the emergency department: a survey of health care workers. Cmaj. 1999;161(10):1245-8.

İnanıcı S, Yardımcı G, Binatamir YR, Yüksel RG. Tıp fakültesi 5 ve 6. sınıf öğrencilerinin hekime yönelik şiddet deneyimlerinin, eğitim, hasta beklentisi ve başa çıkma stilleri ile ilişkisi. Tıp Eğitimi Dünyası. 2020;19(58):73-88.

Turla A, Aydın B, Ünlü B. İntern hekimlerin hekime yönelik şiddet konusunda yaşanmışlıkları ve düşünceleri. The Bulletin of Legal Medicine. 2012;17(1):5-11.

Tanalı G, Peker U, Çopur Ç, Şahin BC, Önel B, Dalgıç B. vd. Sağlıkta şiddet: bir tıp fakültesinin öğrencilerinin bakış açısıyla nedenleri, etkileri ve çözüm önerileri. Turkey Health Literacy Journal. 2022;3(1):1-10.

Nhi T, et al. Workplace violence against medical students during clinical practice and its relevant factors: a mixed methods study. Psychology, Health & Medicine (2024):29(10); 1876–1893. https://doi.org/10.1080/13548506.2024.2427912

Yaşayancan Ö, Bulut YE, İrfan U, Çitil R, Mücahit E. Araştırma görevlilerinin yaşam biçimleri ve şiddete maruz kalma durumları. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2015;7(1):46-61.

Ayranci U, Yenilmez C, Balci Y, Kaptanoglu C. Identification of violence in Turkish health care settings. Journal of Interpersonal Violence. 2006;21(2):276-96.

Sadeghi S, et al. Reactions and perspectives of medical students on workplace violence during clinical training in Ardabil, Iran, 2020. BMC Medical Education. 2023;23(435). https://doi.org/10.1186/s12909-023-04426-7

Özdemir, MA, Karabağ G. Hekime yönelik şiddetin Manisa Celal Bayar Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencilerinin kariyer seçimindeki etkisi. (2024).

Menckel E, Viitasara E. Threats and violence in Swedish care and welfare–magnitude of the problem and impact on municipal personnel. Scandinavian Journal Of Caring Sciences. 2002;16(4):376-85.

Çuvadar A. Edirne merkez ilçede yataklı tedavi kurumlarında çalışan hekim ve hemşirelere yönelik şiddetin boyutu ve nedenleri Edirne/2013: Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2017.

Yaşar ZF, Durukan E, Halibeyoğlu B, Erdemir I, Yöney EB, Kanat AC, et al. Sağlık çalışanlarında şiddet: nedenler, tutumlar, davranışlar. Adli Tıp Dergisi. 2016;30(2):143-52.

Erten R, Öztora S, Dağdeviren HN. Sağlık kuruluşlarında doktorlara yönelik şiddet maruziyetinin değerlendirilmesi. Türk Aile Hek Derg. 2019;23(2):52-63.

Demirbaş N, Karaoğlu N. Hekim ve hekim adaylarının hekime yönelik şiddet algıları: bir ön çalışma. Genel Tıp Dergisi. 2021;31(2):130-134.

Uzuntarla Y, Canlan M, Uzuntarla F, Şahin B. Investigation of white code knowledge levels of health workers. Eurasian JHS. 2019;2(1): 6-9.

Akbaş M, Boz A, Dursun A, Çetin S, Kılıçaslan A. 112 çalışanlarının şiddete maruz kalma durumları ve şiddete yönelik tutum ve davranışları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2016;9(3);93-100.

Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programı‐2014. Erişim tarihi: 25.12.2024 Erişim adresi: https://www.ktu.edu.tr/dosyalar/medtip_752c6.pdf

İkiişik H, Yilmaz FK, Karacanoğlu A, Kadayif A, Güven İ, Özdemir GM, vd. Araştırma görevlisi hekimlerin sağlıkta şiddete maruz kalma durumları ve sağlıkta şiddet konusundaki düşüncelerinin değerlendirilmesi. Abant Tıp Dergisi.10(1):55-64.

İndir

Yayınlanmış

2025-01-08

Nasıl Atıf Yapılır

Demiray, G., Güneş, M., Ekuklu, G., & Selçuk, E. G. (2025). Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi 6. sınıf öğrencilerine yönelik şiddet ve nedenleri. HALK SAĞLIĞI ARAŞTIRMA VE UYGULAMALARI DERGİSİ, 2(3), 125–131. https://doi.org/10.5281/zenodo.14615247

Sayı

Bölüm

Araştırma Makalesi