Bir hekim ebeveyn gözünden deneyim paylaşımı: Aşıya erişimde sorun var!

Özet

“Halk sağlığı asistanı olarak görev yapmaktayım ve on dokuz aylık erkek bebeğe sahip bir anneyim. Bebeğimin bugüne kadar yapılması gereken Genişletilmiş Bağışıklama Programında yer alan aşıları evimize en yakın bağlı olduğumuz aile hekimliğinde aile sağlığı çalışanı tarafından yapıldı. Zamanı gelen aşılar için takip ederek aksatmadan götürdüm. Temmuz 2024’te, 18.ay aşılarını yaptırmadan bir hafta önce kuduz açısından riskli bir hayvan teması gerçekleşti. Bu sırada yaşadığımız il dışında tatil için bulunuyorduk. Kuduz aşılaması için hafta içi mesai saatlerinde ikinci basamak bir hastanenin acil servisine başvurduk. Kuduz aşılamasına başladık ve ilk dozu ile birlikte tetanos aşısı da yapıldı. İkinci doz kuduz aşısı için bu defa hafta sonu yine aynı hastaneye gittik ve aşısını yaptırdık. Aşılamanın devamında artık ikamet ettiğimiz şehre dönmüştük. Üçüncü dozu için hafta içi ama mesai saati dışında üçüncü basamak bir acil servisine başvurduk. Başvuruda bize mesai saatlerinde olmadığı için kuduz aşısının devamı olan dozları yapamadıklarını eğer ilk doz olsaydı ancak o zaman yapabileceklerini söylediler. Kuduz aşılama şemasına göre o gün yaptırmamız gereken dozu geciktiremeyeceğimiz için ikinci basamak başka bir acil servise başvurduk. Yine aynı şekilde ilk doz olmadığı için yapamayacaklarını söylediler. Ben ve eşim hekim olduğumuz için ısrarcı davranmamız sonucunda aşıyı yaptırdık.

Kuduz aşısı ile birlikte tetanos aşısı yapıldığı için beşli karma (DaBT-İPA-Hib) öncesi sorgulama ihtiyacı hissettim. Bu amaçla yaptığım sorgularda kuduz aşısın ilk dozu ile birlikte Td yapıldığını öğrendim. Ben bu hatayı fark etmesem on gün arayla bebeğe tekrar beşli karma (DaBT-İPA-Hib) aşısının içinde tetanos aşısı uygulanacaktı. Fark ettikten sonra araya en az dört hafta koymamız gerektiği için 18. ay aşılarını 19. aya ertelemek durumunda kaldık.

Evet aşı erişkin dozu çocuk dozundan daha düşük ve ciddi bir sorun yaratmayabilir. Ama bilgi ve bilgilendirme eksikliğinin yaratabileceği sorunlar geri dönüşü olmayan ciddi sonuçlar da doğurabilirdi. Hekim olmasam bu sorunların farkında bile olmayabilirdim.

Ertelenen aşıları yaptırmak üzere kayıtlı olduğumuz Aile Sağlığı Merkezine başvurduğumuzda yapılması gereken aşılardan olan beşli karma aşısının bulunmadığını söylediler. Şehir genelinde hatta ülke genelinde aşının sayı olarak yetersiz olduğu belirtildi. Zaten bir ay geciktirmek zorunda kaldığımız aşının ne zaman geleceği belli olmadığını, gelince haber vereceklerini söylediler. Bunun üzerine aşıyı temin edebilmek için arayışa başladım. Hekim arkadaşlar, sağlık müdürlüğü gibi pek çok telefon görüşmesi sonucunda bir doz aşı bulmayı ve yaptırmayı başarabildik. Aşı bulmaya çalışırken yaptığım telefon görüşmelerinden, bazı sosyal mecralarda doktor gruplarında yapılan paylaşımlardan bu süreci yaşayan tek kişi olmadığımın ve ülke genelinde bazı aşıların tedarikinde aksaklıklar bulunduğunun üzülerek farkına vardım.”