Evaluation of knowledge and behaviors towards the harmful effects of sun exposure among individuals consulted family health centers in Manisa
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15312836Keywords:
The Harmful Effects of The Sun, Sun Protection, Sunscreen, Attitude, PrevalenceAbstract
The aim of our study is to determine the knowledge and behaviors related to the harmful effects and protective measures of sun among individuals aged 18 and above at selected family health centers in Manisa. The sample size for this cross-sectional study was calculated as 350 individuals. The dependent variables of our study were "the level of knowledge about the harmful effects of the sun and protective behaviors against sunlight of adults". The independent variables included sociodemographic characteristics, lifestyle factors, the presence of chronic diseases and skin disorders, skin type, history of sunburn, attitudes towards sun protection behaviors, behaviors related to self-protection from sunlight (such as wearing sunglasses and sunscreen etc.), and methods of protecting children from the sun for those with children. The data were analyzed using the SPSS 23.0 statistical software package, and the Type I error rate was set at 0,050. In the study group, 54.60% had an adequate level of knowledge about the harmful effects of the sun, with an average knowledge score of 12,63±5,48, and the average total score of the Sun Protection Behavior Scale was found to be 23,19±6,08. According to multivariate analyses, being male, having a lower level of education, belonging to lower social class, having poor attitude towards sun protection, never having experienced sunburn, and having darker skin tone were identified as risk factors for lower levels of sun protection knowledge. Additionally, younger age, being male, being married, and having poor attitude towards sun protection were statistically found to be risk factors for inadequate sun protection behavior. Half of our study group was found to have insufficient knowledge about the harmful effects of the sun, which indicates a need for improvement. To address this, visual and auditory media can be utilized, and educational programs targeting individuals and the community should be organized in primary healthcare institutions. Reminders during the summer months are also recommended. These efforts may prioritize men. Considering the importance of sun exposure during childhood, educational programs provided in schools and primary healthcare settings will play a crucial role in developing appropriate attitudes and behaviors.
References
Sivamani R. K., Crane L. A., Dellavalle R. P. The Benefits and Risks of Ultraviolet Tanning and Its Alternatives: The Role of Prudent Sun Exposure. Dermatol Clin. 27:149–54. DOI: 10.1016/j.det.2008.11.008
Pettigrew S., Jongenelis M., Strickland M., Minto C., Slevin T., Jalleh G., et al. Predictors of sun protection behaviours and sunburn among Australian adolescents. BMC Public Health. 2016 Jul 13;16(1). DOI 10.1186/s12889-016-3197-4
Seyhan M.E., Güneşten korunma. Turkderm-Turk Arch Dermatol Venereol. 2003; 37(4): 237-244 [alıntılanan tarih:12.07.2024]; Erişim adresi: https://jag.journalagent.com/turkderm/pdfs/TURKDERM_37_4_237_244.pdf
Uslu M., Karaman G., Şavk E., Şendur N.; Adnan Menderes Üniversitesi Hekimlerinin Deri Kanserleri Ve Güneşin Etkileri Konusundaki Bilgi Düzeyleri İle Güneşten Korunma Davranışlarının Değerlendirilmesi; ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2006; 7(1) : 5 - 10. [alıntılanan tarih:18.06.2024]; Erişim adresi: http://adudspace.adu.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11607/2008/5-10.pdf?sequence=1&isAllowed=y
MacKie R.M. Awareness, knowledge and attitudes to basal cell carcinoma and actinic keratoses among the general public within Europe. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology. 2004 Sep 18(5):552–555. DOI: 10.1111/j.1468-3083.2004.00993.x
Gül Ü. Güneş Sıcak ve Derimiz. Ankara Med J, 2015, 15(3):145-152 DOI:10.17098/amj.80846
Balk S. J. Technical Report—Ultraviolet Radiation: A Hazard to Children and Adolescents. Amerıcan Academy Of Pedıatrıcs. 2011 March. 127(3), 791-817. DOI: 10.1542/peds.2010-3502
Aygün Ö. (2012). Güneşten korunma programının adölesanların güneşten korunma davranışına etkisi: transteoretik modele dayalı çalışma (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Hemşireliği ABD, İstanbul.
Terzi S, Başak P.Y., Erturan İ. “Polikliniğe başvuran hastalarda güneşin zararlı etkileri ve korunma yolları ile ilgili bilgi, tutum ve davranışların araştırılması. Turkderm-Turk Arch Dermatol Venereolgy 2017; 51: 2-6. DOI: 10.4274/turkderm.62144
Koyunsever H. (2021). Bireylerin Deri Kanseri Risk Algısı ve Etkileyen Faktörler (Uzmanlık Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, İzmir
Eroğlu N. (2021). Güneşin zararlı etkileri ve bu etkilerden korunma yolları ile ilgili bilgi tutum davranışların ve günlük deri bakımı alışkanlığının değerlendirilmesi (Uzmanlık Tezi). Kocaeli Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Kocaeli.
Maddock J.E., Redding C.A., Rossi J.S., Weinstock M.A. Development and validation of an appearance motivation attitudes scale for sun protection, Psychology and Health, 2005, 20:6, 775-788, DOI: 10.1080/14768320500165944
Boratav K. Sınıfların ve grupların sosyoekonomik nitelikleri. İmge Kitapevi Yayınları. 2004;33–60.
Balcı E., Durmuş H., Arslantaş E.E., Gün İ. “Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarına Başvuran Yetişkinlerin Güneşin Zararlı Etkileri ve Korunma Yolları Konusunda Bilgi, Tutum ve Davranışları.” Turk J Dermatol 2018; 12:96-9. DOI: 10.4274/tdd.3605
Sümen A., Öncel S. Sun protection behaviors and its affecting factors in parents of kindergarteners. Turkderm - Turk Arch Dermatol Venereol. 2021;178–83. DOI: 10.4274/turkderm.galenos.2021.25428
Cebeci D.Ş. (2022). Cilt Kanseri Bilgi Düzeyi ve Güneşten Korunma Davranışının değerlendirilmesi. (Uzmanlık Tezi). Akdeniz Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Antalya
Özkan Ş., Ergör G., Turna İ., Fetil E., Erdem Y., Akar H., Yıldız G, Tunalı B., Bilgiç A., Güneş Y.B. Güneş ve Toplum Bilinci: Bir Anket Çalışması. Türkderm 2001; 35: 277- 284. [alıntılanan tarih:14.07.2024]; Erişim adresi: https://jag.journalagent.com/turkderm/pdfs/TURKDERM_35_4_277_284.pdf
Koçak A.N., Adana F. Üniversite Öğrencilerinin Deri Kanseri ve Güneşten Korunma Hakkındaki Bilgi ve Davranış Düzeyleri: Kesitsel Bir Çalışma. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2021; 24(4): 486- 495. DOI: 10.17049/ataunihem.616340
Altunkürek Ş.Z., Kaya E., Ankara’da Bulunan Bir Ortaokuldaki 8. Sınıf Öğrencilerinin Güneşten Korunma Özyeterliliklerinin Güneşten Korunma Davranışlarına Etkisi. Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi Aralık 2020; 02(3):137–44. DOI: 10.48071/sbuhemsirelik.772605
Akgün Y. (2021). Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarına Başvuran Yetişkinlerin Deri Kanseri Hakkında Bilgi Düzeyleri ve Güneş Işınlarından Korunma Durumları. (Uzmanlık Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi Tayfur Ata Sökmen Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı, Hatay.
Razali N.M., Wah Y.B. Power comparisons of shapiro-wilk, kolmogorov-smirnov, lilliefors and anderson-darling tests. Journal of statistical modeling and analytics. Journal of Statistical Modeling and Analytics. 2011;2(1): 21-33. [alıntılanan tarih:12.07.2024]; Erişim adresi: https://www.nrc.gov/docs/ML1714/ML17143A100.pdf
Ermertcan A.T., Öztürkcan S., Dinç G., Yurtman D., Pala T., Şahin M.T. Sunscreen use and sun protection practices in students and personnel of Celal Bayar University. Photodermatol Photoimmunol Photomed. 2005 Aug;21(4):191-7. DOI: 10.1111/j.1600-0781.2005.00158.x.
Falk M., Anderson C.D. Influence of age, gender, educational level and self-estimation of skin type on sun exposure habits and readiness to increase sun protection. Cancer Epidemiol. 2013 Apr;37(2):127-32. DOI: 10.1016/j.canep.2012.12.006
Boggild A.K., From L. Barriers to sun safety in a canadian outpatient population. Journal of Cutaneous Medicine and Surgery 2003;7(4):292-299. DOI: 10.1007/s10227-003-0126-9
Pengpid S., Peltzer K. Sun protection use behaviour among university students from 25 low, middle ıncome and emerging economy countries. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention 2015;16(4):1385- 1389. DOI: 10.7314/apjcp.2015.16.4.1385
AlGhamdi K.M., AlAklabi A.S., AlQahtani A.Z. Knowledge, attitudes and practices of the general public toward sun exposure and protection: A national survey in Saudi Arabia. Saudi Pharm J 2016; 24:652-657 DOI: 10.1016/j.jsps.2015.04.002
Stanton W.R., Janda M., Baade P.D., Anderson P. Primary prevention of skin cancer: a review of sun protection in Australia and internationally. Health promotion international 2004; 19(3):369-78. DOI: 10.1093/heapro/dah310
Kaymak Y., Tekbaş Ö.F., Şimşek I. Üniversite öğrencilerinin güneşten korunma ile ilgili bilgi tutum ve davranışları. Türkderm-Deri Hastalık. Ve Frengi Arş. 2007; 41: 81-85. [alıntılanan tarih:12.07.2024]; Erişim adresi: https://jag.journalagent.com/turkderm/pdfs/TURKDERM_41_3_81_85.pdf
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 HALK SAĞLIĞI ARAŞTIRMA VE UYGULAMALARI DERGİSİ
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
